پهپاد مولتی روتر و پهپاد بال ثابت هردو را میتوان جز دسته بندی پرنده های هدایت پذیر بدون سرنشین از راه دور دانست. با این وجود این دو تفاوت هایی دارند.
بنابراین، اگر در زمینه پهپاد و پرواز در آسمان تازه کار هستید، به جای درستی آمده اید. ما در مورد پهپادهای مولتی روتور و بال ثابت و اینکه خرید کدام یک برای شما بهتر است، صحبت خواهیم کرد.
پهپاد ، هلی شات و کوادکوپتر ، همگی به “وسیله نقلیه هوایی بدون سرنشین” اشاره دارند.
اینحا دو کلاس اصلی داریم:
- مولتی روتور همانند پهپادهای شرکت DJI مانند: سری های FPV ، مویک ، فانتوم، مینی و ایر اشاره دارد.
- پهپاد بال ثابت یا VTOL، که به هواپیماهای مدل RC که ممکن است دارای تنظیمات FPV باشند یا نباشند اشاره دارد.
منظور از پهپادهای مولتی روتور چیست؟
مولتی روتورها رایج ترین نوع پهپادهایی هستند که می شناسیم. این هلی شات ها از حداقل چهار بازو که موتورها بالای هر بازو و ملخ هایی که می توانند نیروی بالابر کافی برای پرواز ایجاد کنند، تشکیل شده اند. آنها با یک ریموت کنترل رادیویی، کنترل می شوند. در بسیاری از پهپادهای استاندارد، می توانید تصویر زنده ای را که پهپاد ظبط میکند، با گوشی هوشمند یا نمایشگر ریموت کنترل مشاهده و ظبط کنید.
کاربرد پهپادهای مولتی روتر برای نقشه برداری، عکاسی، فیلمبرداری و حتی پرواز تفریحی می باشد. پهپادها با مشخصات ظاهری، امنیت پرواز، زمان پرواز و کیفیت دوربین متفاوت تولید و عرضه میگردد. شرکت ها در حال رقابت برای ارائه بهترین و مقرون به صرفه ترین مدل هلی شات هستند.
مقایسه پهپادهای استاندارد و FPV
در زیر دسته پهپاد مولتی روتور، پهپاد استاندارد و FPV را داریم.
تفاوت اصلیشان این است که پهپادهای استاندارد به راحتی قابل پرواز هستند. عمدتا داری پرواز خودکار هستند. می توانند شناور بمانند و بسته به مدل، ویژگی های هوشمند دیگری نیز دارند و همچنین دارای بسیاری از ویژگی های ایمنی هستند. این نوع از پهپادها برای عکاسی، فیلمبرداری و کاربردهای تجاری بهترین انتخاب هستند.
از طرف دیگر، پرواز با پهپادهای FPV یا آواتا بصورت دستی است. معمولا فاقد یا کمترین ویژگی های ایمنی هنگام پرواز را دارند. سرعت این پرنده ها بسیار بالاست و زمان پرواز و کیفیت دوربین پایین تری دارند. برای کنترل آنها نیاز به آموزش و دقت دارید. سری FPV در دستان یک فرد مبتدی می توانند بالقوه خطرناک باشند.
با پهپادهای FPV، شما یک ماجراجویی را از طریق عینک FPV تجربه می کنید. این نوع پهپاد برای سبک آزاد، مسابقه و ضبط محتوای سینمایی از راه دور عالی هستند.
بیشتر بخوانید “معرفی جدیدترین پهپاد FPV : آواتا2”
پهپادهای استاندارد و FPV بخشی از مولتی روتورها هستند که در نهایت آنها را جزو دستبه بندی “UAV” طبقه بندی می کنند. هنگامی که یک UAV دارای دو یا چند موتور برای پرواز است، آنها را مولتی روتور می نامند. مگر اینکه در مورد دو یا چند موتور صحبت کنید.
پهپاد بال ثابت چیست؟
هواپیماهایی کوچک با بال های ثابت هستند که بالهای آنها حرکت نمی کنند یا نمی چرخند. با یک فرستنده رادیویی کنترل می شوند. ممکن است دوربین هم داشته باشند. شکل و اندازه آنها کاملاً با پهپادهای مولتی روتر متفاوت است. آنها اساسا شبیه هواپیماهایی با بال های بلند (اما نه چندان بزرگ) هستند.
بال ثابت با اندازه بزرگتر و وزن بسیار سبک،برای پرواز به آیرودینامیک خود متکی است. معمولاً یک موتور واحد با ملخ ها بال ثابت را هل می دهد یا می کشد (بسته به محل نصب آن)، و ممکن است از فلپ یا ترمزهای هوایی برای کنترل بهتر هواپیما استفاده شود.
مولتی روتر بخریم یا بال ثابت؟
هر دو مدل، طیف متفاوتی هستند که ممکن است خلبانان تازهکار مختلفی را به خود جذب کنند. بنابراین نمی توانیم بگوییم یکی را به دیگری ترجیح دهید. مثل این است که از کسی بخواهید بین یک ماشین سریع و یک قایق سریع انتخاب کند. کدامیک شما را بیشتر جذب می کند؟ اما امیدوارم بتوانیم اطلاعات لازم را برای تصمیم گیری در اختیار شما قرار دهیم.
یایید کمی تخصصی تر بررسی کنیم و ببینیم هرکدام در چه مواردی نسبت به دیگری عملکرد بهتری دارد.
محبوبیت کلی
در دنیای UAV، شکی نیست که پهپادها جایگاه خود را به عنوان محبوبترین مولتی روتور به دست آوردهاند و در سراسر جهان به طور گسترده شناخته شدهاند. امروزه، شرکتهای پیشرو مانند DJI و Autel مبالغ هنگفتی را برای توسعه و بهبود فناوری پهپاد با کاربردهای فراوان در صنایع مختلف سرمایهگذاری میکنند.
از طرف دیگر، به سختی میتوانم به یک شرکت پیشرو بزرگ فکر کنم که پهپاد مدل بال ثابت تولید کند و به اندازه DJI یا Autel شناخته شده باشد. از نظر محبوبیت، مولتی روتورها بدون شک برنده هستند.
مقایسه طراحی مولتی روتر و بال ثابت
برتری در این بخش به طور واضح با مولتی روتورها است. این پرندههای هدایتپذیر بدون سرنشین بسته به مدلشان میتوانند هوشمند بوده و از قابلیتهای زیاد و متنوعی برخوردار باشند. طراحی آنها نیز ساده است. رایجترین نوع، پهپادهایی با چهار بازو و چهار موتور هستند که به بدنهای متصل شدهاند و تمام قطعات الکترونیکی درون آن قرار گرفته است.
از نظر عملکرد، چه در مدلهای استاندارد و چه در FPVها، بسته به مدل قادرند با سرعت بالا پرواز کنند، به صورت معلق در هوا بمانند و عکس و فیلم تهیه نمایند.
بیشتر بخوانید “بهترین پهپادهای فیلم برداری موجود در بازار ایران”
اما در نقطه مقابل، هواپیماهای مدل RC با بال ثابت از نظر حمل و نقل، مانور دادن، پرواز و فرود بسیار دشوارتر هستند. در برخی موارد، برای برخاست باید پس از راهاندازی، هواپیما را با دست پرتاب کنید که این کار برای افراد مبتدی خطرناک بوده و همیشه به آرامی و طبق برنامه پیش نمیرود. همچنین فرود برخی از این پهپادها با یک فرود نه چندان نرم، در خوشبینانهترین حالت روی علفزار، همراه است.
آن ها معمولا اندازه بزرگی دارند و طول بال هایشان به راحتی می تواند بیش از یک متر باشد. برای مثال، هواپیمای مدل RC با نام RKSTD دارای طول بال 1400 میلی متر است که معادل 1.4 متر است.
خوشبختانه، بالهای بسیاری از پهپادهای مدل بال ثابت برای حمل و نقل قابل جدا شدن هستند، اما این کار نیازمند کمی تنظیم و آماده سازی قبل از پرواز است.
حتی با وجود قابلیت جدا شدن بال ها، حمل و نقل پهپاد بال ثابت نسبت به مولتی روتورها بسیار دشوارتر است و مطمئناً نمی توانید آنها را در یک کوله پشتی یا جعبه سخت حمل کنید.
بیشتر بخوانید “معرفی پهپاد های وی تول (VTOL) یا عمود پرواز + نقاط ضعف و قوت ویتول”
عملکرد آنها نیز تحت تأثیر شدید شرایط آب و هوایی قرار می گیرد. به عنوان مثال، پهپادها حتی در شرایط باد شدید هم می توانند پرواز کنند، در هوا ثابت بمانند و با ریسک کمی طبق انتظار به پرواز درآیند، در حالی که پهپاد بال ثابت حتی با وزش بادهای ملایم نیز تحت تاثیر شدید قرار می گیرند. این به دلیل آیرودینامیک، اندازه و وزن سبک آنها است.
مقایسه برد و زمان پرواز مولتی روتر و بال ثابت
برای ایجاد نیروی بالابر، پهپادها به نیروی رانش زیادی از موتورهای خود نیاز دارند و وزن آنها معمولا بین ۲۵۰ گرم تا ۱ کیلوگرم است، اما این مقدار میتواند متغیر باشد. باتریهای بزرگ و مدرن (متناسب با پهپاد) برای نگهداشتن آنها در هوا به طور متوسط برای ۳۰ دقیقه استفاده میشوند، اما برخی از پهپادها میتوانند تا ۴۰ دقیقه یا بیشتر پرواز کنند. مدت زمان پرواز پهپادهای FPV نیز به طور متوسط بین 10 تا 20 دقیقه است.
برد پرواز آنها به سیستم انتقال، DJI OcuSync 3.0 یا جدیدترین نسخه آن، ۴.۰ که متعلق به DJI است، بستگی دارد.
اما در مورد پهپاد بال ثابت، داستان کاملا فرق میکند.
برخی از این پهپادها قادرند تا ۹۰ دقیقه یا حتی بیشتر پرواز کنند. دلیل این امر آیرودینامیک است. برای ایجاد نیروی رانش فقط به یک موتور کوچک نیاز دارد و جریان هوا از زیر بالها و فلپها عبور میکند تا ارتفاع را حفظ کرده و جهت را تغییر دهد.
بیشتر بخوانید “زمان پرواز پهپاد (هلیشات) چقدر است؟”
این پهپادها با وجود اندازه بزرگی که دارند، بسیار سبک هستند. اکثر پهپادهای بال ثابت، به خصوص بالهایشان، از نوعی فوم سبک ساخته شدهاند.
به دلیل نحوه پروازشان، میتوانند وزن کمی را تحمل کنند، از جمله یک باتری بزرگ برای نگه داشتن پهپاد در هوا برای مدت طولانی، یک سیستم انتقال، یک کنترل پرواز، VTX و سایر موارد برای عملکرد و کنترل بهتر. حتی میتوانید دوربینهای اکشن را به بسیاری از پهپادهای بال ثابت متصل کنید.
حالا، این پهپادها مدت زمان زیادی پرواز میکنند، اما سرعت آنها کمتر از پهپادهای مولتی روتر و بسیار کمتر از پهپادهای FPV است. برد پرواز آنها به پروتکل انتقال رادیویی و ویدیویی بستگی دارد.
اما نکته زیبا اینجاست. شما میتوانید برد را به دلخواه خود شخصیسازی کنید. برای مثال، افزودن پروتکل رادیویی ELRS به آن میتواند سیگنال انتقال را حتی تا ۴۰ کیلومتر تضمین کند، که البته به قدرت و تداخل فرکانس بستگی دارد. در مورد برخی از سیستمهای انتقال ویدیویی هم همینطور است.
کمپانی MyFlyDream (MFD) یک پهپاد بال ثابت (هواپیمای Crosswind) با طول بال کمتر از ۲ متر را آزمایش کرده است که نشان میدهد قادر است تا مسافت ۲۰۰ کیلومتر پرواز کند.
این مسافت بسیار بیشتر از حداکثر قابلیت پرواز پهپادهای مولتی روتر استاندارد یا FPV یا هر پهپاد مولتی روتور دیگری است.
بنابراین، تردیدی نیست که پهپاد بال ثابت مدت زمان و مسافت بسیار بیشتری نسبت به پهپادهای مولتی روتر معمولی پرواز میکنند.
مقایسه قیمت مولتی روتر و بال ثابت
هزینه خرید این وسایل میتواند کمی گیج کننده باشد، اگر بخواهیم پهپادهای مولتی روتور استاندارد، FPV یا پهپاد بال ثابت تهیه کنیم، جای نگرانی نیست.
معمولا پهپادهای ارزانقیمت و حتی پهپاد بال ثابتِ ارزان، عملکرد پروازی خوبی ندارند یا دوربینهای باکیفیتی نصب نشده است، بنابراین توصیه نمیشود روی گزینههای ارزانقیمت سرمایهگذاری کنید. در مورد پهپاد بال ثابت، تنها تعداد کمی از آنها به صورت کارخانهای مجهز به دوربین یا سیستم انتقال ویدیویی هستند.
به همین دلیل، بخش مهمی از داشتن پهپاد بال ثابت، انجام برخی کارها به صورت سفارشی سازی شده است.
به هر حال، با قیمتی که پهپادهای مولتی روتر استاندارد از آن شروع میشوند، میتوانید پهپاد بال ثابتِ خوبی پیدا کنید. اما برای داشتن تجربهای مشابه یا حتی بهتر با پهپاد بال ثابت، باید یک سیستم FPV نصب کنید.
ماژول VTX به همراه دوربین گران نیست. برخی از تولیدکنندگان امکان خرید پهپاد بال ثابت را با VTX و دوربینهای مختلف و همچنین ماژولهای TX مختلف مانند ELRS یا Crossfire ارائه میدهند. بااین وجود قیمتها به طور سرسامآور بالا نمیرود.
بیشتر بخوانید “بهترین پهپاد نقشه برداری (اردیبهشت 1403)”
هزینه زمانی بالا میرود که عینک FPV برای پهپاد خود تهیه کنید، به خصوص اگر برای بهترین تجربهی بصری به سراغ نوع دیجیتال بروید. برای پرواز با پهپادهای ELRS یا CF، همچنین به یک فرستنده رادیویی FPV نیاز دارید که مطابق با آن پروتکلها باشد.
مقایسه ویژگی های ایمنی مولتی روتر و بال ثابت
طی سالهای گذشته ویژگیهای ایمنی به لطف قابلیتهای هوشمند پهپادها، توسعه بسیاری یافته است و میلیونها دلار برای پرواز ایمنتر پهپادها سرمایهگذاری شده است.
برای مثال، پهپادهای مولتی روتر استاندارد میتوانند از ویژگیهای ایمنی زیر برخوردار باشند:
- بازگشت به خانه
- ماژول GPS
- حسگرهای اجتناب از موانع برخاست
- فرود خودکار
- قابلیت معلق ماندن پایدار
- و حسگرهای بیشتر برای ایمنتر کردن پرواز
اما هیچیک از این ویژگیها را در یک پهپاد بال ثابت پیدا نخواهیم کرد. تنها چیزی که ممکن است در پهپاد بال ثابت پیشرفتهتر پیدا کنیم، یک ماژول GPS است که در صورت قطع شدن ارتباط رادیویی با آن، هواپیما را به طور خودکار به محل تیکآف هدایت کند. با وجود این، این ماژولهای GPS بسیار ضعیف تر از ماژولهای GPS پیشرفتهای هستند که DJI طی سالها توسعه داده و در پهپادهای خود به کار میبرد.
کدام یک برای کاربردهای تجاری مناسب تر است؟
در زمینه کاربردهای تجاری،پهپاد بال ثابت کاربرد محدودی دارند.
همچنین میتوان از آنها برای نقشهبرداریهای گسترده استفاده کرد. این پهپادها قادر به حمل بار اندکی هستند و برای پروازهای برد بلند عملکرد بهتری دارند.
بیشتر بخوانید “نقشه برداری هوایی با پهپاد”
از طرف دیگر، پهپادها کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف پیدا کردهاند. از لجستیک و عکاسی املاک گرفته تا بازرسی، نقشهبرداری، جستجو و نجات و موارد بسیار دیگر. پهپادها مزایای قابل توجهی دارند که نحوه عملکرد این صنایع را تغییر داده است.
قوانین و مقررات
حریم هوایی توسط کشوری که قصد پرواز با پهپاد یا پهپاد بال ثابت را در آن دارید، تنظیم میشود. تا آنجا که ما میدانیم، در قوانین پهپادها بین هواپیماهای مدل بال ثابت و مولتی روتور تفاوتی وجود ندارد.
بیشتر بخوانید “شرایط و مدارک اخذ مجوز پرواز پهپاد”
این قوانین برای همه “ وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین پرنده هدایت پذیر از دور ” قابل اجرا هستند و هر دومدل بال ثابت و مولتی روتور در این دسته قرار میگیرند.
سخن پایانی…
در نهایت انتخاب با شماست
برای یک فرد بسیار مبتدی که به دنبال تجربه پرواز است، پهپادهای مولتی روتور میتوانند کاربردهای بیشتری داشته باشند. نگهداری آن ها آسان است و فضای کمتری برای پرواز نیاز دارند. ایمنتر و هوشمندتر هستند و راهی عالی برای شروع عکاسی هوایی یا فیلمسازی با پهپاد به شمار میروند.
بیشتر بخوانید “کسب درآمد بالا با پهپاد”
برای کار های نقشه برداری گسترده پهپاد بال ثابت انتخاب مناسب تری است.
در انتها برای دریافت مشاوره رایگان ، خرید و فروش ، آموزش و تعمیرات پهپاد (هلیشات) می توانید با ما در ارتباط باشید.